Vanmorgen liep ik, net als iedere dag, van BWO Hostel naar het kantoor in BWO learning center. Het is een wandeling van ongeveer 5 minuten waar ik elke ochtend van geniet. Er zit wat hoogte verschil in en je kan het dorp Banko al zien liggen, evenals de prachtige bergen die ons dorp omringen.

De lucht was prachtig blauw met een enkele vogel. Ik wilde mijn telefoon pakken voor een Insta story. Toen zag ik een vrouw die langs de weg, met baby op de rug, hout aan het sprokkelen was. Een tel daarna zag ik dat een leraar van de highschool me tegemoet kwam lopen. Je kan duidelijk zien dat deze man in zijn jeugd polio heeft gehad.

Op dat moment merkte ik een gedachte bij mezelf op: ‘Wat een typisch Afrikaans plaatje.’ En vrijwel direct volgde de correctie. Want wat bedoel ik eigenlijk met ’typisch Afrikaans’? Bij Banko Women Organization kiezen we er bewust voor om geen ‘zielige’ beelden te laten zien.

Hoe beeldvorming onze blik beïnvloedt

Ik ben Patries, mede oprichter van Banko Women Organization in het Ghanese dorpje Banko, West Africa. Ik ben me zeer bewust van stereotyperingen over het Afrikaanse continent. En toch was mijn eerste instinct er die zei ooh wat een mooi authentiek, Afrikaans plaatje. Hoe kan dat? En wat is dat, een Afrikaans plaatje?

Het beeld dat in de media wordt afgegeven is vaak eenzijdig en onjuist. Arme zwarte kindjes met dikke buikjes en vliegen om hen heen. Overal is het stoffig, zie je luie mensen en leeuwen op iedere hoek van de straat. Maar ook oorlog op het hele continent en het is hier super gevaarlijk.
En wanneer het westen Afrika niet helpt, dan komen ze nergens. Dit soort beelden/verhalen heb ik ook mijn hele leven gehoord en dat zit in mijn hersenen geprent.

Waarom zijn stereotypen over Afrika zo schadelijk?

Dit algemene beeld dat we hebben is enorm schadelijk. Dit beeld zorgt er onder andere voor dat:

• de eigenwaarde van Afrikaanse gemeenschappen verminderd wordt
• er een ongelijkwaardige relatie ontstaat tussen het ‘westen’ en Afrika
• er vaak alleen gedoneerd wordt aan korte termijn oplossingen
• de economische kansen beperkt worden
• er weinig eerlijke handel met het westen is
• men vergeet dat het continent Afrika met haar 54 landen enorm divers is

Er zijn meerdere antwoorden en vele studies beschikbaar over stereotyperingen en de gevolgen hiervan. Dit artikel in The guardian geeft duidelijk aan hoeveel negatieve stereotyperingen het continent Afrika kosten.

De bewuste keuze van BWO

Deze morgen betrapte ik mezelf op een stereotype. En de alarmbel ging af op het moment dat ik het woord authentiek in mijn hoofd had. Want wat is dat? Is de stereotypering authentiek? Dan zouden we in Nederland alleen mensen die kaas eten bij een molen in een tulpenveld met klompen aan authentiek vinden. Ooh en er zou ook nog ergens een fiets in het plaatje moeten voorkomen. Absurd natuurlijk.

Wanneer je googelt op synoniemen van het woord authentiek krijg je dit als antwoord; oprecht, werkelijk, oorspronkelijk, zuiver, heus, beslist, regelrecht, eerlijk, origineel, waarachtig, waar, onvervalst, juist, wezenlijk, rasecht, waarlijk, heuselijk.

Het authentieke plaatje is dus waar, juist, eerlijk en origineel. En dat is wat we bij Banko Women Organization willen laten zien. Geen zielige beelden, maar sterke vrouwen. Betekent dit dat onze gemeenschap het nooit zwaar heeft, dat er niet soms honger is, of verdriet en wanhoop. Natuurlijk niet, we hebben steun nodig, net als een ieder.

Maar we willen women empowerment in Ghana laten zien, niet alleen behoefte aan hulp. En we respecteren de gevoelens van de mensen met wie we werken. Niemand wil toch gefotografeerd worden op een dieptepunt? Dit betekent dat we ook in onze communicatie (social media, blogs) bewuste keuzes maken.

Hoe kan jij bijdragen aan eerlijke beeldvorming?

Nog even terug naar het plaatje wat ik vanmorgen zag en authenticiteit. De houtsprokkelende vrouw met de baby op haar rug was echt en oorspronkelijk, net zoals de leraar die polio heeft gehad. Maar wanneer ik dit beeld laat zien aan mensen die vaak al een vertekend beeld hebben van Afrika en in dit geval een Ghanees dorp, dan versterk ik het vertekende beeld. Daarbij zou ik totaal aan de privacy van deze mensen voorbij gaan.

Dit laatste is iets wat ik helaas nog steeds heel vaak zie. Foto’s van random mensen en kinderen op social media en websites. In Nederland mag dat niet, waarom hier dan wel? Wil jij bijdragen aan het verminderen van stereotyperingen? Dan heb ik de volgende tips voor je;

• Wees je bewust van hoe Afrika in de media wordt afgebeeld.
• Volg en steun initiatieven die een realistisch en krachtig beeld laten zien.
• Denk na over hoe je zelf over Afrika praat en deelt op social media.
• Bij twijfel over het plaatsen van een foto of caption, niet doen

Help mee aan eerlijke beeldvorming over Afrika!

Bij BWO kiezen we ervoor om sterke, veerkrachtige vrouwen te laten zien – geen stereotypes. Wil jij ook bijdragen aan een positiever en realistischer beeld van Afrika? Volg ons op Instagram en deel onze verhalen. Of steun direct onze projecten in Ghana en help vrouwen écht vooruit. Klik hier om te ontdekken hoe jij kunt bijdragen!