Ik ben een groot fan van wonen en leven in Ghana, maar net als overal ter wereld is het echt niet altijd leuk hier. En ook al werk ik met veel liefde aan de Banko Women Organization, run ik het hostel en voel ik me hier thuis, het leven in Ghana is – net als overal ter wereld – niet altijd leuk. De kunst is om de negatieve aspecten om te buigen.

Er zijn heel veel verschillende minder leuke aspecten aan het leven hier, die per persoon en per situatie verschillen. Daarmee bedoel ik te zeggen dat niet elke situatie door een ieder als negatief of positief ervaren wordt. Het maakt uit waar in Ghana je woont, of je een man of vrouw bent. Het ligt aan de bui waarin je die dag bent, het ligt aan de financiële middelen die je ter beschikking hebt en de reden waarom je in Afrika bent.

Dit blog is niet bedoeld als klaagzang, maar als een eerlijke kijk op wat moeilijk kan zijn, zeker als je hier (tijdelijk) komt wonen of vrijwilligerswerk komt doen. Want het helpt om voorbereid te zijn én om een positieve mindset te ontwikkelen.

Ja, je valt op. Altijd.

Obruni is het woord dat men in het Twi gebruikt voor witte mensen/buitenlanders. Twi is een lokale taal, één van de bijna honderd. Twi wordt het meest gesproken in Ghana. Het is alsof je licht geeft als buitenlander en dat kan super vervelend zijn wanneer je gewoon even wilt ‘zijn’. Het helpt mij om te beseffen dat het merendeel van de mensen het super goed bedoelen. Men wil je groeten, men kent je naam niet, of gebruikt de meest beschrijvende naam, men wil een praatje maken. Wanneer dit besef niet helpt, weet dan dat het in de aard van de enorm sociale bevolking ligt om een ieder te groeten.

Heb je zo’n dag dat je er gewoon echt geen zin in hebt, plan je dag dan op zo’n manier dat je niet langs de drukke school loopt wanneer de kids pauze hebben en vermijd drukke plekken. Of buig het totaal om en probeer juist een paar babbeltjes te maken, bijvoorbeeld op de markt.

Belangrijk om te benoemen: opvallen is niet hetzelfde als onderdrukking. Racisme tegen witte mensen bestaat niet. Maar dat neemt niet weg dat je soms moe kunt worden van alle aandacht. Het is oké om daar eerlijk over te zijn, zolang je het grotere plaatje ook blijft zien.

Dingen regelen in Ghana duurt láááng

Of het nu iets met papieren is, permits, een bankrekening, het maakt niet uit. Oftewel dit is een feit. Je irriteren aan een vaststaand feit helpt je absoluut niet. Dus mijn tip wanneer je ook maar iets moet regelen, stel je erop in dat het lang gaat duren! Ga je niet inwendig zitten opjagen, het helpt niks en het zorgt er misschien zelfs voor dat je kortaf gaat reageren naar de mensen op het kantoor. En je hebt die mensen juist nodig! Plan niks anders die dag, behalve een beloning voor jezelf wanneer het gefikst is en neem eventueel een boek mee om de tijd te doden!

Verkeer in Ghana is vreselijk!

In het dorp waar wij wonen is het heerlijk rustig. Maar zodra je in Kumasi, Accra of een andere grote stad komt, is het verkeer… intens. Hoe kan je deze ergernis ombuigen? Dat is ietwat lastig denk ik. Het is gewoon zwaar irritant wanneer je te laat komt op een afspraak omdat het verkeer tegenzat. Of wanneer je maar de helft van de geplande dingen kunt doen op een dag. Of in mijn geval, wanneer je je rot zit te zweten met kids in de auto die tot vervelends toe vragen hoe lang het nog duurt….
Wederom kan mindset helpen. Stel je er op in. Wanneer je langer in de stad woont kan je wat onderzoek doen naar wanneer het drukker is en je afspraken daarop afstemmen. En wanneer je er echt geen zin in hebt, probeer het simpelweg te vermijden, al besef ik dat dat niet altijd gaat.

Help, mannen willen altijd mijn telefoonnummer

Over het algemeen zijn Ghanezen dol op bellen, waar buitenlanders juist whatsapp of telegram fijner vinden. Ik zie sommige van mijn Ghanese vrienden echt door hun telefoonboek scrollen om iedereen die ze al een poosje niet hebben gesproken op te bellen om te vragen hoe het gaat. Erg lief natuurlijk. Maar wanneer ik de ontvangende persoon ben van een telefoontje met een persoon die ik wellicht 1 keer gezien heb, dan wordt het al gauw ongemakkelijk.

Maar terug naar het feit dat Ghanese mannen inderdaad vrij vaak om telefoonnummers vragen en het niet lijken te willen begrijpen wanneer je dat niet wilt geven.. Sommige mannen nemen geen genoegen met een vriendelijk ‘nee’. Wees duidelijk. En als je het lastig vindt om bot te zijn: een flinke dosis humor helpt vaak ook. “Mijn man vindt het niet zo’n goed idee…” werkt verrassend goed – zelfs als je die man alleen in je fantasie hebt.

Ghana is luid

Ghana is geen land van stilte. Zelfs in het dorp hoor je op zondag de kerken en af en toe het informatiecentrum dat luid door de speakers klinkt. In de stad is het nog drukker: verkeer, muziek, kerkdiensten, markten. Als je van rust houdt, neem dan oordopjes mee en zoek af en toe de natuur op. Of kom langs bij BWO Hostel – bij ons kun je meestal genieten van fluitende vogels, scharrelende kippen en af en toe een mekkerend schaap.

Iedereen wil iets van je

Soms wil je gewoon even zijn. In stilte. Zonder gesprekken, zonder dat iemand iets van je vraagt. Zeker als je je hoofd vol hebt of moe bent, kan het overweldigend voelen als iedereen op straat iets van je wil – een praatje, een nummer, een gunst.

De truc? Zoek af en toe de rust bewust op. Plan tijd voor jezelf in. Ga een stukje wandelen op een plek waar het rustig is. Of geef jezelf toestemming om vandaag even geen sociaal praatje te maken. En weet: het is oké om af en toe even niet beschikbaar te zijn.

Wonen in Ghana is duur

Dit klopt wanneer je in de stad woont, al je boodschappen bij de supermarkten koopt, veel geïmporteerde producten gebruikt, veel leuke dingen wilt doen en altijd met de Uber gaat of je eigen auto hebt. Wanneer de eventuele kinderen naar school gaan, wordt het nog prijziger.
Begrijp me niet verkeerd. Werkvergunningen en dergelijke zijn voor iedereen erg prijzig, maar wanneer je een lokaler leven verkiest heb je echt geen westers inkomen nodig om in Ghana te wonen.

Meebewegen én meebouwen

Wonen in Ghana vraagt soms om wat aanpassing, flexibiliteit en humor. Maar juist in die momenten van verwondering en soms frustratie, zit de kracht van verbinding en groei. Door elkaars cultuur echt te willen begrijpen, ontstaat er ruimte voor wederzijds respect en gelijkwaardigheid — iets waar we bij Banko Women Organization elke dag aan werken.

Wil jij meer halen uit je tijd hier? Overweeg dan om (tijdelijk) vrijwilligerswerk te doen bij Banko Women Organization. Je helpt niet alleen mee aan het versterken van de positie van vrouwen, maar ontdekt ook een Ghana voorbij de clichés. Een Ghana waarin wederkerigheid, samenwerking en gelijkwaardigheid centraal staan.

👉 Lees meer over vrijwilligerswerk bij BWO